Co tak na prawdę oznacza słowo "alimenty"? Czy alimenty to tylko dostarczanie pieniędzy? Czy można się zrzec prawa do alimentów? Dowiedz się, co powinieneś wiedzieć o alimentach.
Zgodnie z art. 128 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej: k.r.o.) alimenty służą zapewnieniu środków utrzymania, chodzi tu o bieżące potrzeby, takie jak wyżywienie, ubranie, wypoczynek, koszty leczenia, koszty utrzymania mieszkania czy rehabilitacji, a w miarę potrzeby to także zapewnienie środków wychowania, m.in. kształcenia, tym członkom rodziny, którzy nie są w stanie samodzielnie zaspokoić swoich uzasadnionych potrzeb.
Zarówno środki utrzymania, jak i środki wychowania mają ten sam cel, czyli zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Należy jednak mieć na uwadze, iż z charakteru alimentów wynika zaspokojenie bieżących potrzeb. O takim zaspokojeniu potrzeb można mówić tylko co do teraźniejszości i przyszłości, ponieważ nie może być mowy o pokrywaniu potrzeb przeszłych.
Jeżeli zatem uprawniony chce dochodzić roszczeń za czas przeszły, tzn. sprzed daty złożenia pozwu, powinien wykazać, że jego konkretne, usprawiedliwione potrzeby pozostały niezaspokojone.
Czy alimenty to tylko dostarczanie pieniędzy?
Nie, dostarczanie środków osobie uprawnionej do alimentów może następować dwóch formach:
- pieniężnej,
- osobistych świadczeń.
Z reguły obowiązek alimentacyjny polega na dostarczaniu wartości majątkowych (m.in. pieniędzy), co ma na celu zapewnienie uprawnionemu środków utrzymania. Należy jednak pamiętać, że w obowiązku alimentacyjnym chodzi również o ochronę samej osoby uprawnionego, tzn. zapewnienie opieki i środków wychowania.
Czy można się zrzec prawa do alimentów?
Uprawniony do alimentów nie może się zrzec prawa do alimentów, ani świadczenia- są one niezbywalne. Chodzi tu zarówno o świadczenia przyszłe, jak i już wymagalne. Niedopuszczalna jest także zamiana powtarzających się świadczeń na jednorazową kwotę na pokrycie obecnych i przyszłych potrzeb osoby uprawnionej do alimentów. Byłoby to sprzeczne z ustawowym zakresem obowiązku alimentacyjnego, którego jedną z cech jest jego zmienność w czasie w zależności od aktualnych potrzeb uprawnionego i możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.
Czy pozycja stron stosunku alimentacyjnego jest stała?
Nie jest, ponieważ kolejną z cech alimentów jest wzajemność. Oznacza to, że pozycja stron nie jest stała.
Przykład: Rodzic jest najpierw zobowiązany do alimentowania dziecka, a kiedy dziecko osiągnie samodzielność i rodzic popada w stan niedostatku, wówczas dziecko staje się zobowiązane, a rodzic uprawniony.