O zupełnym rozkładzie pożycia można mówić w sytuacji zerwania wszelkich więzów łączących małżonków, a więc ustania:
- Więzi duchowej, polegającej na istnieniu sfery uczuć manifestowanych przez małżonków,
- Więzi fizycznej polegającej na podejmowaniu pożycia małżeńskiego,
- Więzi ekonomicznej polegającej na prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego.
Należy zaznaczyć, że przesłanka zupełności rozkładu małżeństwa może być zrealizowana pomimo zachowania niektórych elementów więzi, jak na przykład więzi ekonomicznej spowodowanej wspólnym zamieszkiwaniem małżonków. Podstawową różnicą pomiędzy separacją a rozwodem jest aspekt czasowy – o ile w wypadku separacji zupełny rozkład pożycia nie musi mieć charakteru trwałego, tak w sprawach o rozwód trwałość stanowi jedną z obligatoryjnych przesłanek. Ponadto po orzeczeniu separacji zachowany zostaje węzeł małżeński, więc w związku z tym żaden z małżonków nie może zawrzeć małżeństwa.
O czym rozstrzyga Sąd w wypadku separacji?
Obligatoryjnie z urzędu Sąd rozstrzyga o następujących kwestiach:
- Orzeczenie o winie, chyba że Sąd orzeka na podstawie zgodnego żądania małżonków
- Rozstrzygnięcie co do władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem małżonków
- Rozstrzygnięcie o kontaktach rodziców z dzieckiem,
- Ustalenie wysokości kosztów utrzymania i wychowania dziecka, w jakiej każdy z małżonków jest zobowiązany do ich ponoszenia.
Na żądanie jednego z małżonków Sąd orzeka o następujących kwestiach:
- Eksmisja jednego z małżonków ze wspólnie zajmowanego mieszkania,
- Podział majątku wspólnego, o ile nie przyczyniałoby to się do nadmiernej zwłoki w postępowaniu.
Na zgodny wniosek stron Sąd orzeka o następujących kwestiach:
- Podział wspólnego mieszkania, o ile takowy jest możliwy,
- Przyznanie mieszkania jednemu z małżonków, jeżeli drugi małżonek wyrazi na opuszczenie mieszkania bez konieczności dostarczenia mu lokalu zamiennego lub pomieszczenia zastępczego.
Kiedy nie orzeka się separacji?
Separacja nie jest dopuszczalna, jeżeli:
- Wskutek jej orzeczenia miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków
- Z innych względów jej orzeczenie byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego
Gdzie złożyć pozew o separację?
Pozew o separację składa się do Sądu Okręgowego właściwego ze względu ostatniego wspólnego miejsca zamieszkania małżonków.
Ile kosztuje złożenie pozwu o separację?
Co do zasady pozew podlega opłacie sądowej w wysokości 600 zł, jednakże w wypadku sprawy o separację na zgodny wniosek małżonków opłata wynosi 100zł.
Kiedy separacja ustaje?
Zniesienie separacji może być orzeczone na zgodne żądanie małżonków, stąd też niedopuszczalne jest, by Sąd orzekł zniesienie separacji na żądanie jednego z małżonków. Ustawodawca nie ograniczył żadnym terminem możliwości wystąpienia z wnioskiem o zniesienie separacji, zatem jest to możliwe w każdym czasie pozostawania w separacji.