W pracy Kancelarii często mamy do czynienia z prawem restrukturyzacyjnym. W czasie epidemii i towarzyszącego jej kryzysu restrukturyzacja może okazać się sposobem na lepsze jutro.

W Polsce słowo „restrukturyzacja” jest owiane niesławą głównie ze względu na końcówkę lat 90. i początki lat 2000. Wówczas restrukturyzacja głównie kopalń polegała na ratowaniu rzeczy nie do uratowania i swoistej reanimacji trupa. Parę osób zarobiło przy tym sporo pieniędzy, a ratowane podmioty i tak upadały. Ta świadomość, a raczej nieświadomość odbiła się na stosunku polskich przedsiębiorców do tego rodzaju działań, dlatego postaramy się w tym artykule przedstawić zwykłemu przedsiębiorcy, dlaczego tak wiele osób się myli oraz dlaczego, jako profesjonaliści widzimy w tym przyszłość do przetrwania kryzysu.

Prawo restrukturyzacyjne, jak i sama restrukturyzacja nie jest procesem prostym. Proces restrukturyzacji spółek, restrukturyzacji działalności, restrukturyzacji zadłużonych gospodarstw rolnych, czy restrukturyzacji małych gospodarstw ma ogromny wpływ na działanie takich podmiotów. Restrukturyzację firmy można sprowadzić do zmiany w strukturach przedsiębiorstwa lub mające na celu polepszenie funkcjonalności, a także wydajności.

Przez obecną sytuację spowodowaną epidemią przedsiębiorcy przestali sobie ufać. Tylko z naszego otoczenia spływają informację, że tam, gdzie niegdyś można było korzystać z tzw. kredytów kupieckich, dziś w grę wchodzi tylko gotówka – a przecież nie stało się nic, co mogłoby zachwiać zaufaniem przedsiębiorców wobec siebie. Przez ten brak zaufania rodzą się problemy finansowe, a gdy problem goni problem swego rodzaju kołem ratunkowym może okazać się właśnie otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego.

Postępowanie restrukturyzacyjne - jak nie stracić zaufania, a utracone odzyskać?

Pieniądze oraz czas są do siebie dość podobne. Główną, łączącą je cechą jest beznamiętność. Jako, że nie mają emocji, postępowanie z nimi jest prostsze, niestety nie znaczy łatwiejsze. Polacy nie są wyrozumiali, jeśli chodzi o zaufanie połączone z pieniędzmi.

Jedną z przyczyn na pewno jest stojąca na niskim poziomie znajomość przepisów prawa, w tym prawa restrukturyzacyjnego. Ta sprawa dotyczy zarówno wierzycieli, jak i podmiotów potrzebujących restrukturyzacji. Przedsiębiorcy, czy to prowadzący pozarolniczą, czy też rolniczą działalność gospodarczą po prostu nie wiedzą, że mogą sami sobie pomóc i że problemy finansowe, to nie jest koniec świata. Bez względu na to, jaką prowadzisz firmę, czy jest to spółka, gospodarstwo rolne, małe przedsiębiorstwo, małe gospodarstwo możesz skorzystać z prawa do restrukturyzacji.

Najłatwiej przeprowadzić skuteczne postępowanie restrukturyzacyjne, gdy otoczenie znajdującego się na zakręcie przedsiębiorcy wierzy, że wyjdzie on z kłopotów – o taką wyrozumiałość jest dziś niestety bardzo trudno. Skąd się bierze nieufność? Najczęściej ze zbywania wierzyciela, obiecywania mu, że „za tydzień się odda”. Gdy wierzyciel usłyszy to dziesiąty raz, to już więcej słuchać nie chce. Dziś jednak sytuacja jest inna – bo wierzyciele nie chcą już nawet słuchać. W tym miejscu warto zaznaczyć, że postępowanie restrukturyzacyjne powinno być przeprowadzone przez specjalistę. Jest to element pozwalający odbudować zaufanie, gdyż w naszej profesji, tak jak w każdej innej – amatorzy nie biorą się za rzeczy, których nie potrafią zrobić. Nasza kancelaria może pochwalić się doświadczeniem i sukcesami na tym tle.

Nie umiesz gotować, nie pchaj się do kuchni…

Gdy sprawą zajmie się kompetentny profesjonalista, z wiedzą i doświadczeniem, jego pierwszym zadaniem będzie dokonanie oceny i analizy pod kątem prawnym i finansowym przedsiębiorstwa odnośnie potencjału i możliwości spłaty zobowiązań. Zaproponuje on warunki spłat zadłużeń, co istotne, znajdą one uzasadnienie w kondycji finansowej firmy i co za tym idzie będą możliwe do wykonania – pod każdym oświadczeniem musi się podpisać, dlatego jest gwarancja, że całe przedsięwzięcie nie jest robione „na pokaz”. Głównie dlatego, że musi się on podpisać pod takim oświadczeniem. Powaga tego podpisu zapewnia wierzycieli o tym, że nie będą już dłużej zbywani, a o to przecież chodzi. Natomiast odzyskanie zaufania poważnych instytucji finansowych, takich jak banki, większe firmy ubezpieczeniowe, fundusze sekurytyzacyjne jest kluczowe.

Komu powierzyć restrukturyzacje przedsiębiorstwa?

Czas to pieniądz – mówią – to powiedzenie zdaje się potwierdzać powyższe twierdzenia. Postępowanie restrukturyzacyjne pozwala nam go kupić. W jaki sposób? Otóż jeśli toczy się przeciwko Tobie jakieś postępowanie egzekucyjne, zostaje ono wstrzymane. Wierzyciele, gdy już utracą zaufanie, będą chcieli czym prędzej odebrać swoje pieniądze. Mogą iść do sądu, by uzyskać nakaz zapłaty, a nawet dalej – do komornika. Gdy nastąpi otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego, wszelkie postępowania egzekucyjne, które już zostały wszczęte, muszą zostać zawieszone, natomiast próby wszczynania kolejnych – będą niemożliwe. Takie postawienie sprawy pozwoli na skupienie się na wyjściu z ciężkiej sytuacji, podjęcie działań ratunkowych we względnym spokoju. Wszyscy wiemy, że łatwiej się działa, gdy nie trzeba martwić się o gaszenie pożarów. Przedsiębiorcy często wiedzą, jak wyjść z kryzysu, mają jakiś plan działania. Zatem czas jest ważny, a każda chwila spokoju może okazać się zbawienna.

Czas i pieniądze, a restrukturyzacja

Pieniądze, pieniądze, pieniądze… Pieniędzy potrzeba do wszystkiego – nawet do upadku, a tym bardziej do restrukturyzacji np. restrukturyzacji spółki. Do odzyskania płynności finansowej czasami wystarczy tylko kilka miesięcy wytchnienia od wierzycieli np. wstrzymania egzekucji.

Częściej jest potrzeba bardziej zaawansowanych działań. Jeśli spółka, czy inny podmiot ma na tyle majątku, by zabezpieczyć zobowiązania wobec wierzycieli, to można to uwzględnić w planie restrukturyzacyjnym. Można sprzedać część majątku, można dogadać się z wierzycielem, można szukać opcji uzyskania finansowania u podmiotów trzecich – możliwości jest mnóstwo.

Sprawa jest trudniejsza, jeśli taki podmiot nie ma majątku. Trudniejsza, nie znaczy krytyczna, czy niemożliwa. Także i w tej sytuacji jest możliwość dopasowania zadłużenia do możliwości finansowych firmy. Wierzyciel chce odzyskać pieniądze. Jeśli są to poważne instytucje, które mogą poczekać na spełnienie zobowiązania, to tak zrobią. Dla nich ważniejsza jest pewność otrzymania pieniędzy. Zadłużenie można odroczyć, rozłożyć na raty, skonwertować do akcji lub udziałów. Generalnie pasującym do tego kontekstu jest powiedzenie „Pożycz komuś 100 zł, to on ma problem, pożycz 100 tyś zł, to ty masz problem”.

Jak przebiega postępowanie restrukturyzacyjne?

Postępowanie restrukturyzacyjne, to szczególny rodzaj postępowania cywilnego. Ma ono na celu ochronę interesów społecznych i prywatnych. Przedmiotem postępowania restrukturyzacyjnego jest tzw. sprawa restrukturyzacyjna, której celem jest kompleksowe rozwiązanie sporu pomiędzy dłużnikiem, a wierzycielami zaistniałym przez niewypłacalność dłużnika lub jej zagrożenie. W tym postępowaniu dłużnik i wierzyciele są równorzędni, a odbywa się ono przed sądem powszechnym.

Postępowanie restrukturyzacyjne inicjowane ma charakter zbiorowy, jest na wniosek dłużnika tzw. wniosek restrukturyzacyjny, w którym zawarł on żądanie otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego (bądź zawarcia układu).

Cel, jakim kieruje się prawo restrukturyzacyjne ma cztery różne postępowania przysługujące do jego spełnienia. Jest tak dlatego, że postępowania restrukturyzacyjne muszą być dostosowane do sytuacji dłużnika na tle finansowym, majątkowym i rynkowym. Wszystkie postępowania restrukturyzacyjne mają podobny schemat przeprowadzania, różnią się fragmentarycznie.

Elementami każdego postępowania restrukturyzacyjnego są:

  1. Sporządzenie spisu wierzytelności
  2. Zgromadzenie wierzycieli (celem głosowania nad zatwierdzeniem układu).
  3. Rozpoznanie układu przez sąd, który wydaje postanowienie o zatwierdzeniu układu, o odmowie zatwierdzenia układu albo o umorzeniu postępowania (przy zatwierdzeniu układu).

Dłużnik uzyskuje ochronę przed wierzycielami oraz zostaje ograniczony w zarządzie majątkiem. Zakres ochrony i ograniczenia jest różny, w zależności postępowania.

Dla wierzycieli istotny jest fakt zablokowania możliwości ogłoszenia upadłości przez dłużnika. Coś za coś. Brak możliwości dochodzenia roszczeń = brak możliwości ogłoszenia upadłości. Trzeba jednak pamiętać, że ustawodawca wyposażył wierzycieli w kilka narzędzi służących umorzeniu postępowania restrukturyzacyjnego w każdym jego momencie. Jednak Sąd umorzy postępowanie, jeśli w zachowaniu dłużnika dostrzeże, że nie wykona on układu.

Podsumowując godzi się podkreślić, że restrukturyzacja służy naprawie firmy – co w dobie epidemii jest kluczowe. Jest to proces, który ma na celu zyskanie czasu, zaufania i redukcji zadłużenia. Skuteczna restrukturyzacja uratuje firmę przed upadłością. Bez względu, jaki jest rodzaj działalności (małe gospodarstwo rolne, pozarolnicza działalność gospodarcza) czy struktura (spółka, jednoosobowa działalność gospodarcza) warto skorzystać z pomocy profesjonalisty.

Skorzystaj z porad prawnych naszej Kancelarii we wszystkich sprawach związanych z restrukturyzacją. Zadzwoń pod numer: +48 505 205 548 i dowiedz się jak możemy Ci pomóc!