Okres kwarantanny a przemoc domowa
Czas kwarantanny sprzyja niestety przemocy domowej w Polsce. Na co dzień z taką sytuacją zmaga się wiele Polaków, jednakże okres epidemii, w którym jesteśmy zamknięci w domu, to zjawisko potęguje.
Sytuacja ofiar znęcania się w obecnych czasach jest skrajnie trudna. Wprowadzane są coraz to nowe ograniczenia w celu zmniejszenie rozprzestrzenienia się wirusa, niemniej częstokroć zapominając o rodzinach borykających się z takimi problemami. W wielu europejskich państwach, z powodu ograniczeń w przestrzeni nastąpił gwałtowny wzrost przemocy domowej. We Francji wzrost przemocy domowej wzrósł o 32%, podobna sytuacja jest w Wielkiej Brytanii. Z problemem mierzą się także Stany Zjednoczone, w których zwiększyła się liczba wykonywanych telefonów na linię wsparcia dla osób dotkniętych przemocą domową. W Hiszpanii problem rozwiązuje się przez zapewnienie (i tak nieużywanych) hoteli dla ofiar przemocy domowej. Ze zwiększonym odsetkiem ofiar przemocy domowej mierzą się również Chiny. Zgodnie z rekomendacją Rzecznika Praw Obywatelskich należy podjąć ocenę działania systemu pomocy osobom dotkniętym przemocą domową w okresie pandemii. Zaleca się także monitorowanie rodzin, w których dochodziło do przemocy domowej, a także rodzin, w których istnieje takie podejrzenie.
Czym jest przemoc domowa?
Przemoc domowa to znęcanie fizyczne, ale także przemoc psychiczna w stosunku do członka rodziny. Nierzadko to także przemoc seksualna. Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu, w sprawie prowadzonej pod sygn. akt II AKa 388/11 „znęcanie się” oznacza „działanie albo zaniechanie polegające na umyślnym zadawaniu bólu fizycznego lub dotkliwych cierpień moralnych, powtarzającym się albo jednorazowym, lecz intensywnym i rozciągniętym w czasie”. Przykładami znęcania fizycznego jest wyrzucenie z domu, stosowanie kar cielesnych, wyrzucanie przedmiotów, wydzielanie środków do życia. Znęcenie psychiczne może objawiać się w szydzeniu, upokarzaniu, groźbom bezprawnym, wyzwiskach, straszeniu.
Szybka pomoc prawna?
W wielu przypadkach ofiary przez lata przemilczają sprawę, ponieważ wstydzą się swojego problemu. Niemniej, zauważyć należy, iż nierzadko ofiarą przemocy są także dzieci. To ważne, aby w tych trudnych czasach wzajemnie się wspierać, a nie wylewać frustrację na najbliższych. Utrata pracy, izolacja od społeczeństwa jest stresogenna. Napięcie rozładowane jest na członkach rodziny, w dodatku nie rzadko swój udział odgrywa także alkohol. Obecna sytuacja jest sprzyjająca dla oprawców. Sytuacja jest szczególnie niebezpieczna dla kobiet, które nie mają możliwości ucieczki przed swoim oprawcą. W obecnej sytuacji, gdy zamknięte są szkoły, przedszkola, żłobki to kobiety częściej pozostają w domach.
Wyjątkowo też za znęcanie się można uznać postępowanie wprawdzie ograniczone do jednego zdarzenia, zwartego czasowo i miejscowo, lecz odznaczające się intensywnością w zadawaniu dolegliwości fizycznych lub psychicznych, a zwłaszcza złożone z wielu aktów wykonawczych (tak: wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z dnia 12 sierpnia 2014 r., Sygn. akt II Ka 388/14).
Stosowanie przemocy jest naruszeniem prawa wolności gwarantowanym przez Konstytucję. Wolność jest także przedmiotem wielu europejskich regulacji tj. Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, Konwencji o eliminacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, czy Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej.
Zgodnie z art. 207 § 1 k.k. §1. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą, lub nad inną osobą pozostającą w stałym, lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim, lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny, lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. §2. Jeżeli czyn określony w § 1 połączony jest ze stosowaniem szczególnego okrucieństwa, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. §3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.
Zachowania oskarżonego polegające na częstym wszczynaniu awantur domowych pod wpływem alkoholu w stosunku do żony, jak i syna, wyrażaniu pod ich adresem gróźb zrobienia krzywdy, pozbawienia życia, kierowania pod ich adresem słów wulgarnych i obraźliwych, szarpaniu za ubrania, uderzaniu rękoma po twarzy żony oraz uderzaniu syna ręką po głowie czy książkami, oraz kijem po plecach, a także wyganianie ich z domu — stanowią typowe, klasyczne wręcz elementy psychicznego i fizycznego znęcania się, o którym mowa w art. 207 § 1 KK. Jeżeli te elementy występowały przez kilka lat, regularnie i ze znaczną częstotliwością, to nie ulega wątpliwości, iż oskarżony takim swoim zawinionym działaniem wyczerpał znamiona przestępstwa określonego w art. 207 § 1 KK. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu — II Wydział Karny z dnia 12 marca 2015 r. II AKa 130/14
Sytuacja jest utrudniona dla ofiar, ponieważ osoby zostają odizolowane od reszty w pomieszczeniu, w którym nie ma swobody wykonać telefonu do właściwej instytucji czy na numer alarmowy. Dlatego też jest to apel dla osób, które mają przypuszczenia, co do stosowania przemocy domowej. Nie bądźmy obojętni. Pracownicy Ośrodków Pomocy Rodzinie pracują zdalnie, są dostępni pod numerami telefonu i są chętni do niesienia pomocy. Czasem jeden telefon może naprawdę pomóc.
Możemy ci pomóc
Pamiętaj, my także jesteśmy do twojej dyspozycji. Kancelaria w Opolu zajmuje się sprawami rozwodowymi z orzeczeniem o winie współmałżonka z powodu przemocy. W takim przypadku niezbędnym elementem będzie wniosek o zakaz zbliżania się do ofiary przemocy, a także pozew o eksmisję oprawcy z lokalu, w którym chętnie pomożemy. Prowadzimy także postępowania zabezpieczające interes dziecka – pozbawienie władzy rodzicielskiej, ograniczenie władzy rodzicielskiej.
Jeżeli jesteś ofiarą przemocy, skontaktuj się z nami telefonicznie (+48 505 205 548) lub w siedzibie naszej Kancelarii w Opolu, a doradzimy ci jak wyjść z tej trudnej sytuacji.