Czym są alimenty natychmiastowe? Jest projekt ustawy

Alimenty natychmiastowe to proponowane rozwiązanie mające na celu uproszczenie i przyspieszenie procesu przyznawania świadczeń alimentacyjnych na rzecz małoletnich dzieci. Ministerstwo Sprawiedliwości od kilku lat pracuje nad wprowadzeniem tej instytucji do polskiego systemu prawnego, jednak do tej pory nie zostały one wprowadzone w życie.

Istota alimentów natychmiastowych

Alimenty natychmiastowe mają stanowić uproszczoną formę świadczeń alimentacyjnych, przyznawanych w szybkim trybie na podstawie minimalnych formalności. Ich wysokość byłaby uzależniona od liczby dzieci pochodzących od tych samych rodziców i stanowiłaby określony procent minimalnego wynagrodzenia. Przykładowo:

• 38% minimalnego wynagrodzenia w przypadku jednego dziecka,
• 34,5% na każde z dwojga dzieci,
• 31% na każde z trojga dzieci,
• 27,5% na każde z czworga dzieci,
• 24% na każde z pięciorga dzieci.

Takie rozwiązanie ma na celu zapewnienie szybkiego dostępu do środków na utrzymanie dziecka, bez konieczności prowadzenia długotrwałego postępowania dowodowego dotyczącego sytuacji majątkowej stron. 

Procedura przyznawania alimentów natychmiastowych

Wprowadzenie alimentów natychmiastowych wiązałoby się z ustanowieniem specjalnego trybu postępowania nakazowego alimentacyjnego. W ramach tego postępowania sąd, na podstawie uproszczonego pozwu i minimalnych dowodów, wydawałby nakaz zapłaty alimentów w terminie kilku dni od złożenia pozwu. Pozwany miałby możliwość wniesienia zarzutów od nakazu, jednak ich wniesienie nie wstrzymywałoby wykonania nakazu. 

Stan prac legislacyjnych

Pomysł wprowadzenia alimentów natychmiastowych pojawił się już w poprzedniej kadencji parlamentu, jednak prace nad projektem zostały przerwane. Obecnie Ministerstwo Sprawiedliwości ponownie pracuje nad projektem przewidującym wprowadzenie tego rozwiązania. Projekt został przedstawiony Radzie Ministrów, jednak prace nad nim przeciągają się, co skłoniło Rzecznika Praw Dziecka do interwencji i zwrócenia się do premiera o przyspieszenie procesu legislacyjnego. 

Korzyści z wprowadzenia alimentów natychmiastowych

Wprowadzenie alimentów natychmiastowych może przynieść wiele korzyści, takich jak:

• Szybkość postępowania: Uproszczona procedura pozwoli na szybkie uzyskanie środków na utrzymanie dziecka, co jest kluczowe w sytuacjach, gdy jeden z rodziców unika obowiązku alimentacyjnego.
• Uproszczenie formalności: Minimalizacja wymagań dowodowych i formalnych ułatwi dostęp do świadczeń alimentacyjnych, zwłaszcza dla osób mniej zamożnych lub nieznających procedur prawnych.
• Odciążenie sądów: Uproszczony tryb postępowania może przyczynić się do zmniejszenia obciążenia sądów sprawami alimentacyjnymi, co pozwoli na szybsze rozpatrywanie innych spraw.

Wyzwania i kontrowersje

Mimo licznych korzyści, wprowadzenie alimentów natychmiastowych budzi również pewne kontrowersje. Niektórzy eksperci obawiają się, że sztywne powiązanie wysokości alimentów z minimalnym wynagrodzeniem może prowadzić do sytuacji, w których nie będą one odpowiadały rzeczywistym potrzebom dziecka ani możliwościom finansowym rodzica zobowiązanego. Ponadto, istnieje ryzyko, że uproszczona procedura może być nadużywana przez nieuczciwe osoby. 

Alimenty natychmiastowe to propozycja mająca na celu usprawnienie systemu przyznawania świadczeń alimentacyjnych w Polsce. Ich wprowadzenie może znacząco poprawić sytuację dzieci oczekujących na alimenty, jednak wymaga to starannego przygotowania przepisów, aby uniknąć potencjalnych nadużyć i zapewnić sprawiedliwość społeczną. Obecnie prace nad projektem ustawy trwają, a ich ostateczny kształt i termin wejścia w życie pozostają nieznane.