Przemoc psychiczna w rodzinie – jak sąd ocenia rodzica, który krzywdzi emocjonalnie dziecko?
Przemoc w rodzinie kojarzy się głównie z agresją fizyczną, jednak przemoc psychiczna bywa równie destrukcyjna. Polega na wywieraniu presji emocjonalnej, manipulacji, upokarzaniu czy izolowaniu drugiej osoby, w tym dziecka. Tego rodzaju działania mogą prowadzić do głębokich problemów psychicznych i emocjonalnych, wpływając negatywnie na rozwój małoletniego.
W sprawach rodzinnych sądy coraz częściej zwracają szczególną uwagę na przemoc psychiczną jako poważne naruszenie dobra dziecka i podstawowych obowiązków rodzicielskich.
Czym jest przemoc psychiczna?
Przemoc psychiczna to nie tylko krzyk czy obrażanie, ale również między innymi:
- systematyczne poniżanie i wyśmiewanie,
- izolowanie dziecka od drugiego rodzica (np. poprzez alienację rodzicielską),
- zastraszanie lub grożenie,
- wywieranie presji emocjonalnej (np. szantaż emocjonalny),
- utrudnianie kontaktów dziecka z bliskimi,
- manipulowanie informacjami w celu odseparowania dziecka od rodzica.
W praktyce sądowej takie zachowania mogą zostać uznane za naruszenie dobra dziecka, a w konsekwencji prowadzić do ograniczenia władzy rodzicielskiej, a nawet jej pozbawienia.
Jak sąd ocenia przemoc psychiczną w rodzinie?
Ocena przemocy psychicznej jest często trudniejsza niż w przypadku przemocy fizycznej, ponieważ jej skutki nie zawsze są widoczne. Sąd bierze pod uwagę:
- zeznania świadków (np. nauczycieli, członków rodziny, sąsiadów),
- dokumentację psychologiczną – opinie biegłych, psychologów, pedagogów,
- dowody pośrednie – korespondencję (e-maile, SMS-y), nagrania, wpisy w mediach społecznościowych,
- stan emocjonalny dziecka – badany m.in. przez Opiniodawcze Zespoły Sądowych Specjalistów (OZSS).
Skutki prawne dla rodzica stosującego przemoc psychiczną
Sąd może wydać decyzje mające na celu ochronę dziecka, w tym:
- Ograniczenie lub pozbawienie władzy rodzicielskiej – jeśli rodzic rażąco narusza swoje obowiązki, stosując przemoc psychiczną.
- Ograniczenie kontaktów z dzieckiem – np. do kontaktów w obecności kuratora lub zawieszenie kontaktów, jeśli dobro dziecka jest poważnie zagrożone.
- Zarządzenia opiekuńcze na podstawie art. 109 KRO – zobowiązanie rodzica do terapii, pracy z psychologiem czy udziału w programach korekcyjnych.
- Wszczęcie postępowania karnego – w sytuacjach skrajnych, gdy przemoc psychiczna wypełnia znamiona przestępstwa (np. znęcania się – art. 207 k.k.).
Dowody na przemoc psychiczną – jak je gromadzić?
Rodzic, który chce udowodnić przed sądem, że dziecko doświadcza przemocy psychicznej, powinien:
- dokumentować zachowania (nagrania, SMS-y, notatki z rozmów),
- korzystać ze wsparcia specjalistów (psychologów, pedagogów, terapeutów),
- zgłaszać sytuacje do szkoły, kuratora lub ośrodków pomocy społecznej,
- rozważyć złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.
Rola kancelarii prawnej w takich sprawach
Postępowania dotyczące przemocy psychicznej wymagają doświadczenia i umiejętności odpowiedniego przedstawienia dowodów. Nasza kancelaria:
- pomaga w przygotowaniu wniosków i pozwów (o ograniczenie kontaktów, władzę rodzicielską, zabezpieczenia),
- współpracuje z biegłymi i psychologami,
- doradza, jak gromadzić dowody i skutecznie je wykorzystać w sądzie,
- reprezentuje klientów w trudnych i emocjonalnie obciążających procesach.
Przemoc psychiczna jest realnym zagrożeniem dla rozwoju dziecka i stabilności rodziny. Sąd traktuje takie zachowania bardzo poważnie, a odpowiednie działania prawne mogą skutecznie ochronić małoletniego przed dalszym krzywdzeniem. Jeśli podejrzewasz, że dziecko jest ofiarą przemocy psychicznej lub sam jej doświadczasz – nie zwlekaj z reakcją i skontaktuj się z Kancelarią Hilarowicz.