Błąd medyczny — jak go udowodnić i uzyskać odszkodowanie?
Błąd medyczny to jeden z najpoważniejszych problemów, z jakimi mogą zetknąć się pacjenci w systemie ochrony zdrowia. Chociaż polskie prawo przewiduje różne mechanizmy ochrony praw pacjentów, dochodzenie odszkodowania za skutki błędu medycznego może być skomplikowane i wymagać szczegółowej wiedzy prawniczej oraz medycznej. W niniejszym tekście blogowym przedstawiamy kluczowe informacje dotyczące błędów medycznych oraz procesu ich udowadniania i dochodzenia roszczeń.
Czym jest błąd medyczny?
Zgodnie z polskim orzecznictwem i doktryną, błąd medyczny to działanie lub zaniechanie lekarza lub innego pracownika medycznego, które jest niezgodne z aktualną wiedzą medyczną, standardami leczenia lub zasadami staranności. W literaturze prawniczej wyróżnia się kilka podstawowych rodzajów błędów medycznych:
- Błąd diagnostyczny — postawienie błędnej diagnozy lub brak jej postawienia, co prowadzi do niewłaściwego leczenia lub jego zaniechania.
- Błąd terapeutyczny — niewłaściwe leczenie, które nie odpowiada rozpoznaniu lub jest przeprowadzone w sposób nienależyty.
- Błąd techniczny — nieprawidłowe wykonanie zabiegu lub procedury medycznej, np. operacji.
- Błąd organizacyjny — niewłaściwa organizacja pracy placówki medycznej, która prowadzi do zagrożenia życia lub zdrowia pacjenta.
- Błąd informacyjny – występuje w przypadku, gdy lekarz nie dopełni obowiązku informowania pacjenta o stanie zdrowia.
Jak udowodnić błąd medyczny?
Udowodnienie błędu medycznego jest kluczowym etapem w dochodzeniu odszkodowania. Polskie prawo cywilne przewiduje, że to pacjent (lub jego pełnomocnik) musi wykazać, iż doszło do naruszenia standardów medycznych, które spowodowało szkodę. Oto kroki, które należy podjąć:
1. Zgromadzenie dokumentacji medycznej
Podstawą każdej sprawy o błąd medyczny jest dokumentacja medyczna. Należy zgromadzić między innymi:
- karty leczenia szpitalnego,
- wyniki badań diagnostycznych,
- zalecenia lekarskie,
- protokoły z zabiegów,
- historię choroby.
Pacjent ma prawo żądać wydania pełnej dokumentacji medycznej na podstawie art. 23 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.
2. Ekspertyza medyczna
Konieczne jest uzyskanie opinii biegłego z zakresu medycyny, który potwierdzi, że doszło do naruszenia standardów leczenia. Ekspertyza medyczna jest jednym z najważniejszych dowodów w sprawach o błąd medyczny.
3. Udowodnienie związku przyczynowego
Oprócz wykazania naruszenia standardów medycznych, konieczne jest udowodnienie związku przyczynowego między błędem medycznym a powstałą szkodą. Na przykład: czy niewłaściwa diagnoza rzeczywiście spowodowała pogorszenie stanu zdrowia pacjenta.
4. Dowody dodatkowe
- Zeznania świadków (np. innych pacjentów, członków rodziny, personelu medycznego).
- Materiały wizualne, np. zdjęcia dokumentujące skutki błędu.
- Nagrania lub inne środki dowodowe, które mogą potwierdzić przebieg leczenia.
Jakie roszczenia przysługują pacjentowi?
W przypadku udowodnienia błędu medycznego pacjent może dochodzić kilku rodzajów roszczeń:
- Odszkodowanie
Pokrywa straty materialne, np. koszty leczenia, rehabilitacji, utraty dochodów, zakupu leków. - Zadośćuczynienie
Rekompensata za krzywdę niematerialną, taką jak ból, cierpienie psychiczne, utrata jakości życia. - Renta
Przysługuje w przypadku trwałego uszczerbku na zdrowiu, który uniemożliwia podjęcie pracy lub wymaga stałej opieki medycznej bądź z tytułu. - Zwrot kosztów pogrzebu i zadośćuczynienie dla rodziny
W przypadku śmierci pacjenta w wyniku błędu medycznego rodzina może dochodzić zwrotu kosztów związanych z pogrzebem oraz zadośćuczynienia za utratę osoby bliskiej.
Procedura dochodzenia roszczeń
1. Zgłoszenie roszczenia do podmiotu leczniczego
Pierwszym krokiem jest skierowanie pisemnego zgłoszenia do placówki medycznej, w której doszło do błędu. Placówka ma obowiązek odpowiedzieć na zgłoszenie i przedstawić swoje stanowisko.
2. Postępowanie przed Komisją ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych
Pacjent może zgłosić sprawę do wojewódzkiej komisji ds. orzekania o zdarzeniach medycznych, która bada, czy doszło do zdarzenia medycznego. Jest to szybsza i mniej kosztowna procedura niż proces sądowy.
3. Postępowanie sądowe
Jeśli negocjacje z placówką medyczną lub postępowanie przed komisją nie przyniosą rezultatu, konieczne może być wniesienie pozwu do sądu cywilnego.
4. Egzekucja roszczeń
Po uzyskaniu prawomocnego wyroku pacjent może dochodzić wykonania świadczenia, np. zapłaty odszkodowania.
Dochodzenie roszczeń z tytułu błędu medycznego wymaga dokładnego przygotowania dowodów i znajomości obowiązujących przepisów. Jeśli Ty lub Twoi bliscy padliście ofiarą błędu medycznego, Kancelaria Hilarowicz oferuje wsparcie na każdym etapie postępowania – od analizy dokumentacji aż po reprezentację przed sądem. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać fachową pomoc i skutecznie dochodzić swoich praw.