Konwencja Haska dotycząca uprowadzenia dziecka – co warto wiedzieć?

Kancelaria Hilarowicz w Opolu specjalizuje się w sprawach z zakresu prawa rodzinnego, w tym w sprawach o charakterze międzynarodowym. Jednym z kluczowych aktów prawnych w sytuacjach, gdy dochodzi do bezprawnego uprowadzenia dziecka za granicę, jest Konwencja haska z 25 października 1980 r. dotycząca cywilnych aspektów uprowadzenia dziecka. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje o Konwencji, jej celach, procedurze oraz wyjątkach, a także o praktycznych krokach, jakie mogą podjąć rodzice w takich sytuacjach.

Czym jest Konwencja Haska dotycząca uprowadzenia dziecka?

Konwencja została przyjęta w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom międzynarodowego uprowadzania i zatrzymywania dzieci. Jej głównym zadaniem jest przywrócenie stanu faktycznego i prawnego sprzed uprowadzenia, czyli zapewnienie, aby dziecko powróciło do kraju swojego stałego miejsca pobytu.

Bezprawne uprowadzenie lub zatrzymanie dziecka w rozumieniu Konwencji ma miejsce wtedy, gdy:

• narusza prawo do opieki przyznane przez przepisy prawa lub orzeczenia sądu państwa, w którym dziecko mieszkało na stałe przed uprowadzeniem,
• w chwili uprowadzenia prawo to było rzeczywiście wykonywane.

Kiedy można żądać powrotu dziecka?

Zgodnie z art. 4 Konwencji, powrotu dziecka można żądać, jeśli:

• dziecko nie ukończyło 16 roku życia,
• zostało bezprawnie uprowadzone lub zatrzymane na terytorium innego państwa będącego stroną Konwencji.

Wniosek o powrót dziecka jest rozpatrywany przez sądy lub właściwe organy administracyjne państwa, w którym dziecko się znajduje.

Procedura powrotu dziecka

Co do zasady, Konwencja przewiduje niezwłoczny powrót dziecka do kraju stałego pobytu.

• Jeżeli wniosek wpłynie w ciągu roku od uprowadzenia, organ orzekający ma obowiązek zarządzić powrót dziecka.
• Po upływie roku powrót jest nadal możliwy, chyba że dziecko zdążyło już przystosować się do nowego środowiska.

W wielu państwach wnioskodawca nie ponosi kosztów postępowania sądowego – może także otrzymać bezpłatną pomoc prawną.

Wyjątki od obowiązku powrotu dziecka

Konwencja przewiduje sytuacje, w których powrót dziecka nie jest wskazany, mimo że doszło do jego bezprawnego uprowadzenia. Dotyczy to m.in.:

• gdy dziecko przystosowało się do nowego otoczenia (art. 12 ust. 2),
• gdy istnieje poważne ryzyko narażenia dziecka na szkodę fizyczną lub psychiczną (art. 13 ust. 1 lit. b),
• gdy dziecko sprzeciwia się powrotowi i osiągnęło wiek oraz stopień dojrzałości pozwalający uwzględnić jego opinię (art. 13 ust. 2),
• gdy powrót byłby sprzeczny z podstawowymi zasadami państwa chroniącymi prawa człowieka (art. 20).

Prawo do kontaktów z dzieckiem

Oprócz kwestii związanych z uprowadzeniem, Konwencja chroni także prawo do odwiedzin dziecka. Jeżeli rodzicowi uniemożliwia się kontakt z dzieckiem, może on złożyć wniosek o pomoc w realizacji tego prawa.

Organy centralne i procedura składania wniosku

Każde państwo-strona Konwencji wyznacza organ centralny, który wspiera rodziców w postępowaniu. W Polsce funkcję tę pełni Ministerstwo Sprawiedliwości – Wydział Prawa Międzynarodowego. Wniosek o powrót dziecka powinien być sporządzony na odpowiednim formularzu i zawierać wszystkie niezbędne dokumenty, w tym pełnomocnictwo dla organu centralnego. Dokumenty należy przetłumaczyć na język urzędowy państwa, w którym dziecko przebywa. Koszt tłumaczenia ponosi wnioskodawca.

Mediacja transgraniczna

W przypadku konfliktów dotyczących dzieci w relacjach polsko–niemieckich istnieje możliwość skorzystania z mediacji transgranicznej. Rozwiązanie to pozwala szybciej i mniej konfliktowo uregulować sprawy związane z władzą rodzicielską, kontaktami czy uprowadzeniem dziecka.

Jak może pomóc Kancelaria Hilarowicz Opole?

Sprawy oparte na Konwencji Haskiej są złożone i wymagają znajomości prawa międzynarodowego. Nasza kancelaria w Opolu oferuje:

• doradztwo w zakresie przygotowania wniosku o powrót dziecka lub realizację prawa do kontaktów,
• pomoc w gromadzeniu dokumentów i dowodów,
• reprezentację przed sądami i organami administracyjnymi,
• wsparcie w postępowaniach transgranicznych, w tym w mediacjach międzynarodowych.

Skuteczny Radca Prawny w Opolu

Konwencja Haska dotycząca uprowadzenia dziecka jest kluczowym instrumentem prawnym chroniącym dzieci przed skutkami bezprawnego wywozu za granicę. Jej celem jest szybki powrót dziecka do kraju stałego pobytu i ochrona prawa do kontaktów z rodzicem. Szukasz radcy prawnego w Opolu? Jeżeli Twoje dziecko zostało uprowadzone lub utrudnia Ci się kontakt z nim w innym państwie – skontaktuj się z Kancelarią Hilarowicz w Opolu. Pomożemy Ci podjąć skuteczne kroki prawne w kraju i za granicą.