Co musisz wiedzieć o intercyzie przed rozwodem?

Intercyza, choć kojarzona głównie z majątkowym zabezpieczeniem, staje się coraz bardziej popularnym narzędziem regulowania stosunków finansowych między małżonkami. Jej znaczenie szczególnie uwidacznia się podczas rozwodu, kiedy dochodzi do podziału majątku. W niniejszym tekście blogowym wyjaśniamy, czym jest intercyza, jakie są jej zalety i wady, a także jaki wpływ ma na podział majątku w przypadku rozwodu, w tym rozwodu z orzeczeniem o winie.

Czym jest intercyza i jak działa w polskim prawie?

Intercyza to potoczna nazwa umowy majątkowej małżeńskiej, która pozwala na zmianę ustawowego ustroju majątkowego między małżonkami. Standardowo, zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym, zawarcie małżeństwa oznacza powstanie wspólności majątkowej. Intercyza umożliwia małżonkom:

• Rozdzielność majątkową – każdy z małżonków zachowuje swoje zarobki i majątek jako własność osobistą.
• Rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków – po rozwodzie można żądać wyrównania różnicy w majątku zgromadzonym przez każdego z małżonków.
• Rozszerzenie wspólności majątkowej – małżonkowie decydują, że także majątek osobisty (np. nabyty przed ślubem) będzie wspólny.
• Ograniczenie wspólności majątkowej – tylko wybrane składniki majątku stają się wspólne.

Intercyza musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego, a jej skutki zaczynają obowiązywać od dnia podpisania umowy, chyba że strony postanowią inaczej.

Jakie są zalety i wady podpisania intercyzy?

Zalety intercyzy:

• Ochrona przed długami małżonka – w przypadku rozdzielności majątkowej wierzyciele jednego z małżonków nie mogą zająć majątku drugiego małżonka.
• Uniknięcie sporów o podział majątku – intercyza upraszcza kwestie związane z rozstaniem, ponieważ każdy z małżonków zachowuje swój majątek.
• Bezpieczeństwo w przypadku działalności gospodarczej – przedsiębiorca chroni współmałżonka przed ryzykiem finansowym związanym z prowadzeniem firmy.
• Elastyczność – intercyzę można dostosować do indywidualnych potrzeb, np. przez ograniczenie wspólności majątkowej do wybranych składników.

Wady intercyzy:

1. Brak udziału w majątku współmałżonka – w przypadku rozdzielności majątkowej małżonek nie ma prawa do majątku zgromadzonego przez drugą stronę podczas trwania małżeństwa.
2. Potencjalne konflikty emocjonalne – propozycja podpisania intercyzy może być postrzegana jako brak zaufania.
3. Koszty – sporządzenie aktu notarialnego wiąże się z opłatami.

Czy intercyza chroni przed problemami przy podziale majątku?

Intercyza może znacząco uprościć proces rozwodowy i podział majątku, ponieważ wyraźnie reguluje, co należy do każdego z małżonków. W przypadku rozdzielności majątkowej:

• Nie ma wspólności majątkowej – majątek każdego z małżonków jest wyraźnie oddzielony, co eliminuje konieczność prowadzenia postępowania o podział majątku wspólnego.
• Ogranicza ryzyko sporów – strony mają jasno określone prawa do poszczególnych składników majątku.

Należy jednak pamiętać, że intercyza nie wpływa na majątek wspólny nabyty przed jej podpisaniem. Jeśli więc małżonkowie zgromadzili wspólny majątek przed zawarciem intercyzy, będzie on podlegał podziałowi według zasad wspólności ustawowej.

Rodzaje intercyzy

W systemie prawnym można wyróżnić następujące rodzaje intercyzy:

• Rozdzielność majątkowa – każde z małżonków zarządza swoim majątkiem, a to, co zarobi lub nabędzie, pozostaje jego własnością.

• Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków – każde z małżonków zachowuje swój majątek, ale po rozwodzie może żądać wyrównania dorobku, czyli różnicy w majątku zgromadzonym przez każdą ze stron.
• Rozszerzenie wspólności majątkowej – umowa obejmująca także majątek osobisty, np. nieruchomości nabyte przed ślubem.
• Ograniczenie wspólności majątkowej – strony określają, które składniki majątku będą wspólne, a które pozostaną osobiste.

Intercyza a rozwód z orzeczeniem o winie

Podpisanie intercyzy nie wyklucza możliwości orzekania o winie podczas rozwodu. Niemniej jednak:

• Wina nie wpływa na zasady podziału majątku – intercyza wyraźnie reguluje kwestie majątkowe, niezależnie od tego, kto jest winny rozpadu małżeństwa.
• Wina może mieć wpływ na alimenty – małżonek niewinny może żądać alimentów od małżonka winnego, jeśli rozwód pogorszył jego sytuację materialną.

Intercyza pozwala jednak uniknąć potencjalnych sporów majątkowych, co skraca czas trwania postępowania rozwodowego, nawet jeśli dochodzi do ustalenia winy.

Intercyza to praktyczne narzędzie, które pozwala małżonkom na elastyczne uregulowanie kwestii majątkowych, zarówno w trakcie trwania małżeństwa, jak i w przypadku rozwodu. Warto rozważyć jej podpisanie szczególnie w sytuacjach, gdy jedna ze stron prowadzi działalność gospodarczą lub istnieją obawy o ryzyko finansowe. Jeśli zastanawiają się Państwo nad podpisaniem intercyzy lub potrzebują pomocy w sprawach rozwodowych, Kancelaria Hilarowicz oferuje kompleksowe wsparcie – od doradztwa prawnego po sporządzanie umów i reprezentację w sądzie. Skontaktuj się z nami, aby znaleźć najlepsze rozwiązanie dla swojej sytuacji.