Czy eksmisja sprawcy przemocy ma charakter ostateczny? Prawne możliwości powrotu do lokalu

Eksmisja sprawcy przemocy domowej, na podstawie art. 11a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (dalej: ustawa), jest jednym z kluczowych środków ochrony ofiar. Jednak pytanie o jej trwałość i możliwości powrotu sprawcy do lokalu rodzi liczne wątpliwości prawne. Czy nakaz opuszczenia lokalu ma charakter ostateczny? W jakich sytuacjach sprawca może próbować wrócić do miejsca zamieszkania? W niniejszym tekście blogowym omawiamy szczegółowe warunki i kroki prawne, które mogą zapobiec powrotowi sprawcy do lokalu.

Charakter eksmisji na podstawie art. 11a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie

Eksmisja na podstawie art. 11a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ma charakter ochronny i tymczasowy. Jej głównym celem jest:

• Zapewnienie bezpieczeństwa ofierze przemocy.
• Oddzielenie sprawcy od pokrzywdzonego w celu zapobieżenia dalszym aktom przemocy.

Eksmisja ta nie rozstrzyga ostatecznie kwestii prawa własności ani prawa do użytkowania lokalu. Oznacza to, że sprawca w pewnych okolicznościach może podjąć kroki prawne zmierzające do powrotu do lokalu.

Kiedy sprawca przemocy może wrócić do lokalu?

1. Wygaśnięcie nakazu opuszczenia lokalu

Nakaz opuszczenia lokalu wydawany jest przez sąd na określony czas. Jeśli w orzeczeniu nie wskazano terminu, obowiązuje on do momentu zmiany decyzji przez sąd. Sprawca przemocy może złożyć wniosek o uchylenie nakazu, argumentując, że:

• Przemoc ustała.
• Podjęto działania naprawcze, np. terapia.
• Nie istnieje już zagrożenie dla ofiary.

2. Zmiana okoliczności faktycznych

Sprawca może wrócić do lokalu, jeśli wykaże, że zaszły istotne zmiany w sytuacji rodzinnej, takie jak:

• Ofiara opuściła lokal.
• Konflikt został rozwiązany.
• Nastąpiła poprawa relacji rodzinnych.

3. Prawo własności lub najmu lokalu

Jeżeli sprawca jest właścicielem lub głównym najemcą lokalu, może podjąć działania zmierzające do odzyskania możliwości korzystania z nieruchomości, np.:

• Występując z pozwem o wydanie lokalu.
• Wnosząc do sądu o zabezpieczenie swoich praw do lokalu.

Jakie kroki prawne mogą zapobiec powrotowi sprawcy?

Aby zapobiec powrotowi sprawcy przemocy do lokalu, ofiara oraz jej pełnomocnik mogą podjąć następujące działania:

1. Wniosek o przedłużenie nakazu opuszczenia lokalu

Jeżeli okres obowiązywania nakazu dobiega końca, ofiara może wnioskować o jego przedłużenie, powołując się na trwające zagrożenie. W tym celu należy przedstawić:

• Dowody na kontynuację przemocy, np. notatki policyjne, zeznania świadków.
• Zaświadczenia od psychologów lub pracowników socjalnych o sytuacji rodzinnej.

2. Zakaz zbliżania się do lokalu

Zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego oraz Kodeksu karnego, sąd może nałożyć na sprawcę dodatkowy zakaz zbliżania się do lokalu. Taki zakaz działa niezależnie od praw własności.

3. Zabezpieczenie roszczeń w sprawach rozwodowych

W przypadku rozwodu lub separacji ofiara może wnioskować o wyłączność korzystania z lokalu w ramach postępowania rozwodowego. Sąd rodzinny może wydać takie postanowienie, jeśli uzna, że obecność sprawcy zagraża dobru rodziny.

4. Unieważnienie umowy najmu lub dzierżawy

Jeśli sprawca korzystał z lokalu na podstawie umowy najmu, właściciel lokalu (np. gmina, spółdzielnia mieszkaniowa) może wypowiedzieć tę umowę, powołując się na rażące naruszenie porządku domowego.

Eksmisja sprawcy przemocy domowej na podstawie art. 11a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie nie zawsze ma charakter ostateczny. Sprawca może próbować powrócić do lokalu, szczególnie jeśli posiada tytuł prawny do nieruchomości. Jednak ofiara, korzystając z odpowiednich środków prawnych, może skutecznie zapobiec temu powrotowi. Kancelaria Hilarowicz oferuje kompleksowe wsparcie prawne w sprawach związanych z ochroną przed przemocą domową, w tym w przygotowaniu wniosków i reprezentacji przed sądami. Skontaktuj się z nami, aby zabezpieczyć swoje prawa.