|

Nakaz zapłaty – co to jest i jak go wykorzystać w windykacji?

Windykacja należności to proces wymagający precyzyjnych działań, zwłaszcza gdy dłużnik unika zapłaty zobowiązania. Jednym z najczęściej stosowanych narzędzi w polskim systemie prawnym jest nakaz zapłaty. Dzięki niemu wierzyciel może szybko i skutecznie dochodzić swoich roszczeń. W tym tekście blogowym wyjaśniamy, czym jest nakaz zapłaty, jakie daje korzyści, jakie konsekwencje niesie dla dłużnika oraz jak go uzyskać krok po kroku.

Co to jest nakaz zapłaty?

Nakaz zapłaty to orzeczenie sądu wydawane w uproszczonych trybach postępowania, takich jak:

  • Postępowanie upominawcze 
  • Postępowanie nakazowe 
  • Elektroniczne postępowanie upominawcze (EPU) 

Nakaz zapłaty nakłada na dłużnika obowiązek uregulowania długu wraz z odsetkami i kosztami postępowania sądowego w określonym terminie (zwykle 14 dni od doręczenia). Jest to szybkie narzędzie, które pozwala wierzycielowi uniknąć długotrwałego procesu sądowego, jeżeli dłużnik nie wnosi sprzeciwu lub zarzutów.

Czy nakaz zapłaty jest wyrokiem?

Nakaz zapłaty jest szczególnym rodzajem wyroku, a od klasycznego orzeczenia merytorycznego różni się tym, że:

  • Nakaz zapłaty wydawany jest na podstawie dowodów przedstawionych przez wierzyciela, bez rozprawy.
  • Wyrok zapada po przeprowadzeniu pełnego postępowania dowodowego, zwykle po rozprawie sądowej.

Nakaz zapłaty ma jednak taką samą moc prawną jak wyrok, gdy stanie się prawomocny. Oznacza to, że może być podstawą do wszczęcia egzekucji komorniczej.

Co daje wierzycielowi nakaz zapłaty?

Nakaz zapłaty daje wierzycielowi szereg korzyści, takich jak:

  • Skrócenie postępowania – w trybie upominawczym i nakazowym sąd rozpoznaje sprawę na podstawie dokumentów, co znacząco przyspiesza uzyskanie orzeczenia.
  • Oszczędność kosztów – postępowania uproszczone są tańsze niż proces w trybie zwykłym. W postępowaniu nakazowym opłata sądowa wynosi 1/4 standardowej opłaty.
  • Możliwość szybkiego rozpoczęcia egzekucji – po uprawomocnieniu się nakazu zapłaty wierzyciel może skierować sprawę do komornika.
  • Przerwanie biegu przedawnienia – wniesienie pozwu przerywa bieg przedawnienia roszczenia.

Nakaz zapłaty – konsekwencje dla dłużnika

Dla dłużnika nakaz zapłaty oznacza obowiązek spłaty długu w terminie wskazanym w orzeczeniu (zwykle 14 dni od doręczenia). Jeśli dłużnik nie wniesie sprzeciwu lub zarzutów w terminie, nakaz zapłaty staje się prawomocny i może być podstawą egzekucji komorniczej.

Konsekwencje dla dłużnika obejmują:

  • Koszty postępowania – dłużnik ponosi koszty sądowe oraz zwraca wierzycielowi koszty zastępstwa procesowego.
  • Odsetki – do kwoty długu doliczane są odsetki ustawowe lub umowne za opóźnienie.
  • Egzekucję komorniczą – jeśli dłużnik nie zapłaci dobrowolnie, wierzyciel może skierować sprawę do komornika, który może zająć wynagrodzenie, rachunek bankowy, ruchomości lub nieruchomości dłużnika.
  • Obciążenie historii kredytowej – nieuregulowanie długu może skutkować wpisaniem dłużnika do rejestru dłużników.

Jak uzyskać nakaz zapłaty wobec dłużnika? Poradnik krok po kroku

  1. Przygotowanie dokumentów
    Wierzyciel powinien zgromadzić wszystkie dokumenty potwierdzające istnienie długu, takie jak:
    • faktury,
    • umowy,
    • wezwania do zapłaty,
    • potwierdzenia odbioru przesyłek (w przypadku postępowania nakazowego).
  2. Wybór trybu postępowania
    Wierzyciel może zdecydować się na:
    • Postępowanie nakazowe – wymagane są silne dowody, takie jak podpisana umowa, faktury zaakceptowane przez dłużnika czy weksle.
    • Postępowanie upominawcze – wystarczą podstawowe dokumenty potwierdzające istnienie długu.
    • EPU (Elektroniczne Postępowanie Upominawcze) – szybkie, uproszczone postępowanie, które odbywa się online za pośrednictwem e-Sądu.
  3. Sporządzenie pozwu
    Pozew należy sporządzić zgodnie z wymogami art. 187 KPC. Powinien zawierać:
    • oznaczenie stron,
    • określenie roszczenia (kwoty długu, odsetki, koszty),
    • uzasadnienie,
    • załączniki potwierdzające zasadność roszczenia.
  4. Złożenie pozwu w sądzie
    Pozew należy złożyć w sądzie właściwym dla miejsca zamieszkania dłużnika lub, w przypadku spraw gospodarczych, w sądzie właściwym dla miejsca prowadzenia działalności gospodarczej przez dłużnika.
  5. Wydanie nakazu zapłaty przez sąd
    • W postępowaniu upominawczym sąd wydaje nakaz zapłaty na podstawie dowodów przedstawionych przez wierzyciela.
    • W postępowaniu nakazowym sąd bada, czy przedstawione dowody spełniają wymogi formalne (np. uznanie długu przez dłużnika).
  6. Doręczenie nakazu zapłaty dłużnikowi
    Sąd przesyła nakaz zapłaty dłużnikowi, który ma 14 dni na wniesienie sprzeciwu (postępowanie upominawcze) lub zarzutów (postępowanie nakazowe).
  7. Uprawomocnienie nakazu zapłaty
    Jeśli dłużnik nie zareaguje w terminie, nakaz zapłaty staje się prawomocny. Wierzyciel może wówczas wystąpić o nadanie klauzuli wykonalności i skierować sprawę do komornika.

Nakaz zapłaty to skuteczne i szybkie narzędzie w procesie dochodzenia należności. Pozwala wierzycielowi na szybkie uzyskanie orzeczenia i rozpoczęcie egzekucji. Aby jednak skutecznie go uzyskać, konieczne jest odpowiednie przygotowanie dokumentów oraz znajomość procedur sądowych. Jeśli masz problem z dłużnikiem lub potrzebujesz pomocy w sporządzeniu pozwu, Kancelaria Hilarowicz oferuje kompleksowe wsparcie na każdym etapie postępowania. Skontaktuj się z nami, aby odzyskać swoje należności w sposób szybki i zgodny z prawem!

Podobne wpisy